YIL SONUNA YAKLAŞIRKEN YETKİNLİ BAZLI PERFORMANS DEĞERLENDİRME…

Yetkinlik bazlı performans değerlendirme, dijitalleşen ve küreselleşen dünyada, işletmelerin ve bunların sahip oldukları insan kaynağının rekabet ortamında güçlenerek gelişebilmesini sağlayan bir değerlendirme türüdür. Üstün ya da zayıf performansa göre gerçekleşen ya da gerçekleşemeyen işletme hedefleri, yetkinlik bazlı performans değerlendirmesiyle ilişkilidir.

İnsan kaynağından alınan verimin maksimizasyonunu sağlamakla yükümlü olan insan kaynağı, bu süreçte çalışanların yetkinliklerine odaklanarak hedeflerin gerçekleştirilmesini sağlar. Bu gerçekleşme ise yetkinliklerin sürdürülebilir bir performansa dönüştürülmesiyle mümkün hale gelir. Bu sayımızda ise, bu denli kritik öneme sahip olan bu konuyu ele alarak yetkinlik nedir ve yetkinlik bazlı performans değerlendirme nedir ve nasıl gerçekleşir sorularına birlikte cevap arayacağız.

Yetkinliği, genel bir şekilde tanımlamamız gerekirse; çalışanın sahip olduğu, ölçülebilen, iş yerindeki sorumluluklarını ve performansını etkileyen, eğitimlerle geliştirilebilen beceri ve özelliklerin tümü olarak tanımlayabiliriz.  Yetkinlik bazlı performans değerlendirme ise; işletmenin belirlenen yetkinlikler çerçevesinde ölçülerek, mevcut konumunun analiz edilmesi, çalışanların yetenek ve davranışlarına bağlı olarak kurum başarısının ölçülmesidir. Yetkinliklere bakılırken belli başlı noktalara dikkat edilmelidir. Bunlar;

• Yetkinliklerde davranış odaklılık esastır.
• Değerlendirilen veya kullanılan yetkinlikler, aynı sektör içinde de sektörler arasında da farklılık gösterebilir.
• Yetkinlikler, ölçülebilir ve gözlemlenebilir olmalı.
• Mükemmel davranışı tanımlamalı.
• Şirket vizyon, misyon ve değerlerine uygun olmalı.
• Kolay anlaşılabilir olanlar belirlenmelidir.

Yetkinlik bazlı performans değerlendirme, çalışanların mevcut performans düşüşlerinin görülmesine ve bu konuda iyileştirmeler yapılmasına, bunu sağlayacak eğitim ihtiyaçlarının belirlenmesine, kurum genelinde alınması gereken eğitim başlıklarının saptanmasına olanak sağlar. Hedef ve yetkinlik bazlı performans değerlendirmede parçadan bütüne gidilerek, bireylerin kişisel performansının artırılmasının üzerinden bütünün performansını artırmak hedeflenir.

Yetkinlik bazlı performans değerlendirmesinin kuruma faydalarını sıralayacak olursak;

• Kurumda kontrol edilebilecek ve ölçülebilecek noktaları açığa çıkarır. Unutmayın, ölçemediğiniz şeyi yönetemezsiniz.
• İhtiyaç duyulan eğitim programlarının belirlenmesine katkı sağlar.
• Şirket içinde insan kaynağının daha verimli ve etkili kullanımına yönelik verileri elde eder.
• Kurumda iş gücü kaybı yaşanmasının önüne geçer.
• Ücret dağılımının daha adaletli şekilde sağlanmasına yardımcı olur.
• Kişilere yönelik ücret ve motivasyon konusunda veri elde edilmesini sağlar.

Yetkinlik bazlı performans değerlendirmesinin çalışanlara faydalarını sıralayacak olursak;

• Çalışan ile yönetici arasındaki iletişim güçlendirir ve geliştirir.
• İşletme içindeki beraberlik ve dayanışma ruhunu artırır.
• Çalışanının eksikliklerini görüp bu yanları geliştirmesine katkı sağlar.
• Çalışanın hedefleri doğrultusunda kendini ne kadar ilerlettiğini görme şansı verir.
• Yöneticilerin çalışandan beklentilerini daha net çizgilerle görürler.
• Bireyin profesyonel gelişimine katkı sağlar.